ISLAM: RYTUAŁY

Prawo islamskie zawiera szczegółowe przepisy dotyczące pięciu rytuałów, czyli: (1) przyjęcia wiary, (2) modlitwy, (3) postu, (4) jałmużny i (5) pielgrzymki. We wszystkich rytuałach szczególny nacisk kładzie się na intencję, ponieważ bez intencji rytuał jest nieważny.

Wypowiedzenie świadectwa wiary, szahady, czyli formułki „Nie ma innego bóstwa prócz Boga, a Mahomet jest Jego wysłannikiem” oznacza przyjęcie islamu. Człowiek dorosły świadomie ją wypowiada, niemowlęciu zaś muzułmanie szepczą ją do ucha.

Modlitwę odprawiana jest pięć razy dziennie: o świcie, w południe, wieczorem, o zachodzie słońca i nocą. Pory wyznacza słońce, przez co są one codziennie inne. Dlatego tradycyjnie czas na modlitwę ogłaszany jest przez muezina recytującego śpiewne wezwanie zwane azanem. Zazwyczaj w tym celu wchodzi on na minaret przy meczecie. Przystępując do modlitwy, muzułmanin musi znajdować się w stanie rytualnej czystości. Jeśli w nim nie jest, musi dokonać ablucji. Modlitwie towarzyszą zrytualizowane postawy modlącego się: stanie ze wzniesionymi rękami, klękanie, bicie pokłonów, symbolizujące poddanie i oddanie Bogu. Modlitwa odbywa się zawsze twarzą w kierunku Mekki z Al-Kabą.

ablucja przed modlitwą

Post w islamie trwa cały dziewiąty miesiąc kalendarza muzułmańskiego ramadan. W tym czasie od wschodu do zachodu słońca obowiązuje całkowity zakaz jedzenia i picia oraz uprawiania stosunków seksualnych. Post jest ruchomy, ponieważ kalendarz muzułmański jest księżycowy.

Jałmużna, czyli  zakat, związana jest z moralnym obowiązkiem dobroczynności. Każdy muzułmanin zobowiązany jest płacić na rzecz sierot, ludzi biednych i pokrzywdzonych oraz na szerzenie islamu jedną czterdziestą posiadanych dóbr. Jałmużnę można bezpośrednio ofiarować ludziom biednym lub przekazać na rzecz organizacji dobroczynnych.

Piąty rytuał to pielgrzymka do Mekki: hadżdż, którą powinien odbyć każdy dorosły muzułmanin, jeśli tylko go na nią stać i jest w stanie fizycznie podołać trudom podróży.

Co prawda prawo w szczegółach reguluje zasady odprawiania rytuałów, jednak w praktyce są one indywidualną sprawą każdego wiernego. Natomiast na państwo spadły obowiązki zbiorowe, głównie dżihad, czyli działania na rzecz szerzenia islamu. Pojęcie to jest często zawężane, szczególnie poza światem muzułmańskim, do obowiązkowej walki zbrojnej. Jednak klasyczna doktryna islamu znacznie szerzej rozumie ten termin: zaczynając od obowiązku prozelityzmu, po propagandę religijną, a kończąc na walce z własnymi namiętnościami.